pen1

(hwn) enw gwrywaidd (pennau)
yn Saesneg yw:

head

,

top

,

end

,

peak

,

chief

,

mouth[1]

,

front

Treigladau

Meddal:ben
Trwynol:mhen
Llaes:phen

Defnydd

y pen hwn
fy mhen i
dy ben di
ei ben ef/o
ei phen hi
ein pen ni
eich pen chi
eu pen nhw/hwy
yr un pen
y ddau ben cyflym*
y tri phen pell*
y pedwar pen tawel*
y pum pen bach*
y chwe phen da*
y saith pen glân*
yr wyth pen llawn*
y naw pen mawr*
y deg pen rhyfedd*

* Dewiswyd yr ansoddeiriau hyn ar sail eu llythyren gyntaf er mwyn dangos eu treigladau, felly ni fyddant yn gwneud synnwyr o ran ystyr ar ôl pob enw!

Ymadroddion (60)
a’i ben iddo
a’m (a’th, a’i, a.y.b.) pen yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhlu
a’m (a’th, a’i, a.y.b.) pen yn y gwynt
agor led y pen
am ben (rhywun neu rywbeth):am fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
ar ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:uwchben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:wrth ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon2
ar ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:uwchben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:wrth ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon1
ar ben1
ar ben2
ar ei ben ei hun:ar ei phen ei hun
ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hun:ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hunan3
ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hun:ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hunan1
ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hun:ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hunan2
berwi pen (rhywun):berwi fy (dy, ei, a.y.b.) mhen1
cadw fy (dy, ei, a.y.b.) mhen uwchlaw’r dŵr
cadw fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
cael llond pen
[~ gan rywun]
cau pen y mwdwl
colli fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
crafu pen

to puzzle

cur pen1
cymryd yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
dod i ben fy (dy, ei, a.y.b.) nhennyn
dod i ben y dalar2
dod i ben y dalar1
dod i ben1

to finish

,

to manage2

,

to succeed

dod i ben2
dros ben (rhywun):dros fy (dy, ei, a.y.b.) mhen3
dros ben llestri
dros ben1
dros fy (dy, ei, a.y.b.) mhen a’m (a’th, a’i, a.y.b.) clustiau
hen ben
lled y pen
llond ceg:llond pen
mynd a’i ben iddo
na phen na chynffon
nerth fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:nerth esgyrn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:nerth asgwrn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
o ben bwygilydd:o ben bwy’i gilydd
o’m (o’th, o’i, a.y.b.) pen a’m (a’th, a’i, a.y.b.) pastwn
pen ac ysgwydd yn uwch
pen bach
pen draw
pen punt a chynffon dimai
pen tost:pennau tost1
pen tost:pennau tost2
rhoi llond pen
[~ i rywun]
tynnu (rhywbeth) am fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:tynnu (rhywbeth) i’m (i’th, i’w, a.y.b.) pen:tynnu (rhywbeth) yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
tynnu (rhywun) yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen

to provoke

,

to upset

uwch fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
uwch fy mhen
ym mhob pen mae piniwn
yn ben set
yn y pen draw
Allanol

Porth Geiriaduron

Dyma lyfrgell o eiriaduron ac adnoddau ar-lein eraill lle y gallwch chwilio ymhellach am pen*:

Geiriaduron Arbenigol
Geirfaoedd
Terminoleg
Gwyddoniadur
Brawddegau Enghreifftiol
Brawddegau yn cynnwys:

*Agorir gwefannau allanol mewn ffenestr newydd.