pen1

(hwn) enw gwrywaidd (pennau)
yn Saesneg yw:

head

,

top

,

end

,

peak

,

chief

,

mouth[1]

,

front

Treigladau

Meddal:ben
Trwynol:mhen
Llaes:phen

Defnydd

y pen hwn
fy mhen i
dy ben di
ei ben ef/o
ei phen hi
ein pen ni
eich pen chi
eu pen nhw/hwy
yr un pen
y ddau ben cyflym*
y tri phen pell*
y pedwar pen tawel*
y pum pen bach*
y chwe phen da*
y saith pen glân*
yr wyth pen llawn*
y naw pen mawr*
y deg pen rhyfedd*

* Dewiswyd yr ansoddeiriau hyn ar sail eu llythyren gyntaf er mwyn dangos eu treigladau, felly ni fyddant yn gwneud synnwyr o ran ystyr ar ôl pob enw!

Treigladau

Meddal:ben
Trwynol:mhen
Llaes:phen

pen3

(hwn) enw gwrywaidd (pennau)
yn Saesneg yw:

pen[2]

Treigladau

Meddal:ben
Trwynol:mhen
Llaes:phen

Defnydd

y pen hwn
fy mhen i
dy ben di
ei ben ef/o
ei phen hi
ein pen ni
eich pen chi
eu pen nhw/hwy
yr un pen
y ddau ben cyflym*
y tri phen pell*
y pedwar pen tawel*
y pum pen bach*
y chwe phen da*
y saith pen glân*
yr wyth pen llawn*
y naw pen mawr*
y deg pen rhyfedd*

* Dewiswyd yr ansoddeiriau hyn ar sail eu llythyren gyntaf er mwyn dangos eu treigladau, felly ni fyddant yn gwneud synnwyr o ran ystyr ar ôl pob enw!

Ymadroddion (106)
a’i ben iddo
a’m (a’th, a’i, a.y.b.) pen yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhlu
a’m (a’th, a’i, a.y.b.) pen yn y gwynt
achub pen (rhywun)
agor led y pen
am ben (rhywun neu rywbeth):am fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
angel pen ffordd, diawl pen pentan
ar ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:uwchben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:wrth ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon2
ar ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:uwchben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon:wrth ben fy (dy, ei, a.y.b.) nigon1
ar ben1
ar ben2
ar ei ben ei hun:ar ei phen ei hun
ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hun:ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hunan3
ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hun:ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hunan1
ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hun:ar fy (dy, ei, a.y.b.) mhen fy (dy, ei, a.y.b.) hunan2
asgwrn y pen
bardd pen pastwn:bardd talcen slip
berwi pen (rhywun):berwi fy (dy, ei, a.y.b.) mhen1
berwi pen (rhywun):berwi fy (dy, ei, a.y.b.) mhen2
boddran pen (rhywun):boddro pen (rhywun):boddran fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:boddro fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
cadw fy (dy, ei, a.y.b.) mhen uwchlaw’r dŵr
cadw fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
cadw pen rheswm
cael llond pen
[~ gan rywun]
cau pen (rhywun):cau fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
cau pen y mwdwl
caws pen mochyn
codi gwallt eich pen
colli fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
colli pen y llinyn
cosyn pen mochyn
crafu pen

to puzzle

cur pen1
cur pen2
cymryd yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
cyn hir:cyn pen dim
cyn pen (rhywbryd)
cyn pen hir:cyn pen dim
digon i godi gwallt eich pen
dod i ben fy (dy, ei, a.y.b.) nhennyn
dod i ben y dalar2
dod i ben y dalar1
dod i ben1

to finish

,

to manage2

,

to succeed

dod i ben2
dros ben (rhywun):dros fy (dy, ei, a.y.b.) mhen3
dros ben llestri
dros ben1
dros fy (dy, ei, a.y.b.) mhen a’m (a’th, a’i, a.y.b.) clustiau
gerfydd gwallt eich pen
heb ddweud gair o’ch pen
hen ben
i’r pen ôl
i’r pen
lled y pen
lleidr pen-ffordd
llond ceg:llond pen
llysiau pen tai
mae angen clymu pen (rhywun):mae angen clymu fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
mae pysgodyn yn pydru o'r pen i lawr
mynd a’i ben iddo
na phen na chynffon
nerth fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:nerth esgyrn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:nerth asgwrn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
o ben bwygilydd:o ben bwy’i gilydd
o flewyn i flewyn yr â'r pen yn foel
o’m (o’th, o’i, a.y.b.) pen a’m (a’th, a’i, a.y.b.) pastwn
o’r pen i’r traed
padell pen-glin
anatomeg
pen ac ysgwydd yn uwch
pen bach
pen dafad
pen draw tref
pen draw
pen ffelt
pen gwas
pen ôl
pen pellaf tref
pen punt a chynffon dimai
pen tost:pennau tost1
pen tost:pennau tost2
pen uchaf tref
pen yn y gwynt
pen-ôl
rhifyddeg pen
rhoi llond pen
[~ i rywun]
treth y pen
tua’r pen
tynnu (rhywbeth) am fy (dy, ei, a.y.b.) mhen:tynnu (rhywbeth) i’m (i’th, i’w, a.y.b.) pen:tynnu (rhywbeth) yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
tynnu (rhywun) yn fy (dy, ei, a.y.b.) mhen

to provoke

,

to upset

uwch eich pen
uwch fy (dy, ei, a.y.b.) mhen
uwch fy mhen
ym mhob pen mae piniwn
yn ben set
yn y pen draw
yn y pen ôl
yn y pen
Allanol

Porth Geiriaduron

Dyma lyfrgell o eiriaduron ac adnoddau ar-lein eraill lle y gallwch chwilio ymhellach am pen*:

Geiriaduron Arbenigol
Geirfaoedd
Terminoleg
Gwyddoniadur
Brawddegau Enghreifftiol
Brawddegau yn cynnwys:

*Agorir gwefannau allanol mewn ffenestr newydd.